خطرات و عوارض داروهای نیروزا

 عوارض داروهای نیروزا 

از دیدگاه کلی، چهار گروه از داروها توسط ورزشکاران مورد استفاده ی نابجا قرار می‌ گیرد که عبارتند از:

1- داروهای نیروزا که توسط ورزشکار به ‌طور آگاهانه برای افزایش کارآیی ورزشی مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

بدنسازی,نیروزا,دوپینگ

2- داروهای درمانی که توسط ورزشکار یا پزشک معالج وی به ‌طور آگاهانه و یا ناآگاهانه در قالب نسخه‌های درمانی مورد استفاده واقع می‌ شوند. طبق مقررات برخی از این داروها نظیر داروهای ضد احتقان مقلد سمپاتیک و داروهای ضد اسهال و یا کورتیکواستروئیدهای موضعی، در صورتی ‌که قبل از مسابقه توسط پزشک تیم، مصرف آنها به اطلاع کمیته برگزار‌کننده رسیده باشد، مجاز شمرده می ‌شود.

3- داروهای نشئه آور که برای ایجاد حالت خوشی کاذب و عدم احساس خستگی و تنش‌های روحی توسط ورزشکار مصرف می ‌شوند.

4- هورمون‌های پپتیدی و گلیکوپروتئینی و آنالوگ‌ های آنها، مثل هورمون رشد

داروهای محرک سیستم اعصاب مرکزی
این داروها جهت افزایش هوشیاری، رفع خستگی، کاهش اشتها، درمان برخی اختلالات خواب آلودگی و نیز برای درمان بیش فعالی کودکان به کار می ‌رود. داروهایی از این دسته، به عنوان محرک ‌های سیستم اعصاب مرکزی به طور نابجا توسط ورزشکاران جهت افزایش میزان انرژی، دقت و تمرکز حواس، تحریک رفتاری و بالا بردن سطح هوشیاری استفاده می‌ شوند.

این داروها حدود 20 درصد از مجموع سوءاستفاده‌ های دارویی را به خود اختصاص می‌ دهند.

داروی دیگر محرک سیستم اعصاب مرکزی، کافئین است. کافئین ماده‌ای است که در چای و قهوه به‌ فراوانی وجود دارد. این دارو، علاوه بر تحریک سیستم اعصاب مرکزی به دلیل افزایش مصرف اسیدهای چرب، می ‌تواند انرژی ‌زا هم باشد. همچنین کافئین در ترکیب برخی از داروهای مسکن و ضد ‌سرماخوردگی وجود دارد. کافئین یک ماده دارویی فعال است که در نوشیدنی‌ های رایج نظیر چای، قهوه و کولا وجود دارد. میزان آن بسته به نوع نوشیدنی و نحوه تهیه آن متغیر است

داروهای مدر ( ادرار آور)
این داروها شامل دسته گسترده‌ای از ترکیبات شیمیایی هستند که باعث افزایش میزان دفع ادرار می شوند.

داروهای مدر در مواردی نظیر گلوکوم (آب سیاه چشم)، قلیایی ‌کردن ادرار، کوه گرفتگی حاد، ادم حاد ریوی، افزایش کلسیم خون، نارسایی حاد کلیوی، افزایش اسید اوریک خون، فشار خون بالا، نارسایی احتقانی قلبی و دیابت بی ‌مزه کاربرد درمانی دارد. مصرف نابجای داروهای مدر در ورزش، به دلیل تاثیر آنها در کاهش وزن است که در رشته‌ هایی نظیر کشتی، وزنه برداری، بوکس، ورزش های رزمی و قایقرانی کاربرد دارد. به علاوه این داروها برای رقیق کردن ادرار و فرار از نتیجه آزمایش های مثبت سایر داروهای مورد استفاده در دوپینگ به کار می ‌روند.

از عوارض ناخواسته این داروها، به هم خوردن تعادل آب و الکترولیت‌های بدن(که برای حفظ حیات بسیار ضروری است) و مشکلات قلبی- عروقی، عصبی و متابولیک است.

مشتقات هورمون‌ های مردانه
استروئیدهای آنابولیزان، مشتقات هورمون‌ مردانه یا تستوسترون است. مصارف درمانی این گروه دارویی، شامل اختلالات عملکرد غدد جنسی مردانه، کم خونی، سرطان پستان(به‌عنوان داروی کمکی)، تاخیر در رشد، پوکی استخوان، سوختگی و جراحی است. این داروها توسط ورزشکاران جهت افزایش کارایی ورزشی، حجم و قدرت عضلانی، ایجاد ظاهری درشت و خشن ‌نما و بالاخره افزایش حالت تهاجمی و کاهش احساس خستگی استفاده می‌ شود.

امروزه به دلیل دفع سریع‌ تر انواع خوراکی این داروها نسبت به انواع تزریقی، متأسفانه میزان مصرف نوع خوراکی در ورزشکاران بالا رفته است.

اثر روی سوخت و ساز کبد ی داروها و استروئیدهای درون زا، احتباس صفرا، نارسایی کبد ی، تخریب بافت کبد و بالاخره سرطان های خوش‌ خیم و بدخیم از جمله عوارض کبد ی این داروها هستند که زمان بروز آنها حتی تا 22 سال بعد از مصرف دارو نیز گزارش شده هستند.